ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ maga.gr

Ευνουχισμοί και πάθη στο Βυζάντιο

Δημοσιεύθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2014 και έχει αναγνωσθεί 794 φορές.

Θα χρειαστείτε ένα λεπτό για να διαβάσετε αυτό το άρθρο.

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ

Μίνως-Αθανάσιος Καρυωτάκης, φοιτητής δημοσιογραφίας ΑΠΘ

άρθρα και bio

•   
• 
• 

να αναδείξει την ανάγκη για ελευθερία 

Ο Φράγκος ιππότης που ακούει στο όνομα Βαλτερκίνος ντε Πασκεντάλε μία κρύα νύχτα του Χειμώνα επισκέπτεται το ορφανοτροφείο του Ιωάννη Λεκαπηνού κρατώντας στα χέρια του ένα μωρό. Ο ιππότης λόγω των εκστρατειών στις οποίες συμμετέχει αναγκάζεται να παραχωρήσει το παιδί στον ορφανοτρόφο, τονίζοντας όμως ότι κάποια στιγμή θα επιστρέψει για να το πάρει πίσω.  Μολαταύτα για να πραγματοποιηθεί η εισαγωγή του αγοριού στο ορφανοτροφείο, πέρα από τα χρήματα που πρέπει να δοθούν στον Λεκαπηνό, θα πρέπει ο Βαλτερκίνος να βαπτίσει το παιδί. Από το αδιέξοδο θα τον βγάλει ο σταυρός που βρισκόταν μαζί με το αγόρι και έχει τα αρχικά Ρς. Ο ορφανοτρόφος θα προσθέσει ένα όμικρον και θα δημιουργήσει το όνομα Ρος. Από εκείνη τη στιγμή κι ύστερα αρχίζει να ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια του αναγνώστη η ιστορία του μελλοντικού ευνούχου, καθώς το οίκημα του Ιωάννη Λεκαπηνού δεν είναι παρά ένα εκτροφείο ικανών καστράτων. 

Ο ατίθασος χαρακτήρας του Ρος όμως σε συνδυασμό με το σατανικό μυστικό του ορφανοτροφείου και τη εμφάνιση μιας πανέμορφης γυναίκας με το όνομα Ρωξάνη θα περιπλέξει ακόμα περισσότερο τα πράγματα, καθώς ο Γάλλος μαρκήσιος, Φρανσουά ντε Κολλυνύ, προετοιμάζεται για τον γάμο του με την κόρη του αυτοκράτορα. Η πανέμορφη γυναίκα που μοιάζει με νεράιδα σύμφωνα με τον Παραπινάκη –κηπουρό του κτήματος του μαρκήσιου- θα κλέψει την καρδιά του Γάλλου ευγενή, που αποτελεί και τον κύριο χρηματοδότη του σκοτεινού ορφανοτροφείου. Θα καταφέρει τελικά ο Βαλτερκίνος να αποτρέψει τον ευνουχισμό του Ρος και ποιο είναι το κοινό στοιχείο που έχει το νεαρό αγόρι με την πανέμορφη γυναίκα;

Μέσα από την ιστορία του ορφανοτροφείου του Ιωάννη Λεκαπηνού μεταφερόμαστε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία την εποχή μετά το 1204, οπότε οι Φράγκοι μέσω της Δ’ Σταυροφορίας κατάφεραν να την κατακτήσουν. Χάρις τη χαρισματική πένα της Καριζώνηβυθιζόμαστε σ’ αυτή την πολυτάραχη περίοδο και βιώνουμε τις ανησυχίες της κοινωνίας σχετικά με το μέλλον της. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ένας από τους δευτερεύοντες ήρωες του μυθιστορήματος είναι και ο Μιχαήλ Χωνιάτης, που θεωρείται ο σημαντικότερος ιστορικός του 12ου αιώνα όντας αυτόπτης μάρτυρας της κατάληψης της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους στις 13 Απριλίου του 1204.

Μέσω του Χωνιάτη παρουσιάζεται εντέχνως η συνολική εικόνα που έχουν οι κάτοικοι για τη Λατινική κατοχή και φανερώνονται πολλές από τις αιτίες που οδήγησαν στην πτώση της κραταιής αυτοκρατορίας. Ο φίλος του ιστοριογράφου στο μυθιστόρημα είναι ο Παραπινάκης, ο οποίος έχει την ατυχία να είναι ο πρώτος από τους άνδρες της περιοχής που βλέπει την περίφημη Ρωξάνη.

 Η υποκρισία της κοινωνίας φανερώνεται με ενάργεια

Η συνάντησή τους θα αποβεί μοιραία, γιατί ο κηπουρός του μαρκήσιου θα την ερωτευτεί παράφορα και θα οδηγηθεί σ’έναν έρωτα δίχως αντίκρισμα. Έτσι, δίνεται στη συγγραφέα το έναυσμα για να διεισδύσει στη σημασία του έρωτα και της αγάπης και να παρουσιάσει μέσω των χαρακτήρων αρκετές ερμηνείες, πολλές εκ των οποίων συγκλίνουν ότι τα δύο αυτά συναισθήματα είναι εξαιρετικά επικίνδυνα και προκαλούν συνήθως αμέτρητες ψυχικές και μη καταστροφές.

Αυτός είναι κι ένας από τους βασικούς άξονες πάνω στους οποίους αναπτύσσεται η ιστορία. Ο φόβος μαζί με τον τρόμο, τη μοναξιά και την έλλειψη αγάπης στο ορφανοτροφείο του Λεκαπηνού συμβάλλουν στην ανοχή των φριχτών βασανιστηρίων που δέχονται τα ορφανά καθ’όλη την παραμονή τους εκεί μέχρι και τον βάναυσο ευνουχισμό τους και τη μετέπειτα πώλησή τους σε ευυπόληπτους πολίτες. Η υποκρισία της κοινωνίας φανερώνεται με ενάργεια στο «τραγούδι του ευνούχου», καθώς παρότι πολλά επιφανή μέλη της ευρύτερης περιοχής γνωρίζουν το τρομερό μυστικό του Λεκαπηνού δεν κάνουν τίποτα απολύτως για να πάψουν τη λειτουργία αυτού του κολαστηρίου.

Όλα τα παραπάνω δίνουν στη συγγραφέα το πάτημα για να καυτηριάσει τις πρακτικές αυτές και μέσα από τον Ρος να αναδείξει την ανάγκη για ελευθερία, ύπαρξη ανθρωπιάς και αλληλεγγύης στη ζωή. Τρία βασικά στοιχεία τα οποία δυστυχώς τείνουν να εξαφανιστούν στη σημερινή εποχή προκαλώντας την έξαρση του ατομικισμού και του ωφελιμισμού.

Ωστόσο, η Καριζώνη ρισκάρει, καθώς η ενασχόληση μ’αυτή τη ψυχοφθόρα θεματολογία μπορεί να κουράσει τον αναγνώστη και να τον αποτραβήξει από τον κόσμο του βιβλίου. Ίσως, γι’αυτό να έχει προβλεφθεί η ύπαρξη του έξυπνου τεχνάσματος που διατρέχει το πόνημα ντύνοντας μυστηριακά τον κόσμο του, ενώ είναι βέβαιο ότι αν δεν το ανακαλύψει ο αναγνώστης θα έρθει αντιμέτωπος στις τελευταίες σελίδες μ’ένα αριστουργηματικά αναπάντεχα τέλος.

«Το τραγούδι του ευνούχου» λοιπόν είναι ένα ρεαλιστικό βιβλίο που μιλάει για το τότε, αλλά ταυτοχρόνως και για το σήμερα. Κάνει μια μετάβαση από το παρελθόν στο παρόν φανερώνοντάς μας καταχθόνια μυστικά και πάθη. Μας διδάσκει, μας ψυχαγωγεί, μας προβληματίζει και μας κοινοποιεί τελικά μια συγκλονιστική αλήθεια, ότι δεν είμαστε πάντα αυτό που φαινόμαστε και πολύ σπάνια εκείνο που ονειρευόμαστε…

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καστανιώτη.

ΣΠΟΝΣΟΡΕΣ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ