Saturday, November 29, 2008

Από την παρουσίαση της ποιητικής συλλογής ΗΧΟΣ ΠΛΑΓΙΟΣ ΜΟΝΟΣ

Ιωάννης Τσιουράκης, Ήχος Πλάγιος Μόνος,
εκδόσεις Μπαρτζουλιάνος ποιήματα , 2008
------------------------------------------------
Με πολλή αγάπη ξαναδιάβασα τα ποιήματα του Ιωάννη Τσιουράκη , τον οποίο γνώρισα απ΄ το διαδίκτυο κι απ΄ όπου άρχισα σιγά σιγά να παρακολουθώ τα ποιητικά του κείμενα . Αν και φίλος που αποκτήθηκε μέσα από έναν ψηφιακό και εικονικό κόσμο , ο Γιάννης κατέληξε να είναι πολύ πιο αληθινός και αξιόλογος φίλος από κάποιους άλλους που μου τους χάρισε ο πραγματικός κόσμος . Κι όχι μόνον φίλος αλλά και ομότεχνος , φανατικός λάτρης της ποιητικής γραφής και τρυφερός στρατιώτης της ποίησης.
Τα ποιήματά του διακρίνονται από έναν πηγαίο ενθουσιασμό για την τέχνη της ποιητικής γραφής και τις υπόγειες και υπέργειες διαδρομές της . Ονειροπόλος , χειμαρρώδης και πληθωρικός είναι οι χαρακτηρισμοί που ταιριάζουν στον ποιητικό του λόγο . Ο τίτλος της συλλογής του Ήχος πλάγιος Μόνος παραπέμπει στη βυζαντινή παράδοση και μουσική , στους σεπτούς βίους των ορθόδοξων αγίων , αλλά και σ’ ένα πλάγιο βλέμμα στα πράγματα . Και η ποίηση είναι εκ των πραγμάτων ένα πλάγιο βλέμμα στον κόσμο , μια λοξή ματιά και οπτική που μόνον ο ποιητής μπορεί να την ανακαλύψει και να μας την αποκαλύψει . Ταυτόχρονα όμως ο τίτλος δίνει και το στίγμα του δημιουργού και της προσωπικότητά ς του .΄’Ηχος Πλάγιος και Μόνος βέβαια γιατί αυτοί οι ήχοι δύσκολα συνάδουν με τις άλλες παράφωνες και κακόηχες φωνές και γραφές της εποχής μας.
Ο Ιωάννης Τσιουράκης είναι πρωτοεμφανιζόμενος στην ποίηση αν και από συζητήσεις που κάναμε , κατάλαβα ότι παρακολουθεί τα ποιητικά πράγματα εδώ και πολύ καιρό . Μου έκανε εντύπωση το γεγονός ότι βρήκε τις δικές μου ποιητικές συλλογές που είναι εξαντλημένες από χρόνια και τις διάβασε . Αυτό σημαίνει ότι έχει ένα ζωντανό ενδιαφέρον για την λογοτεχνική δημιουργία , βρίσκεται σε μόνιμη αναζήτηση του ύφους, του ήθους αλλά και των μυστικών της έντεχνης γραφής . Και ο βασικώτερος κανόνας στο γράψιμο είναι να γράφεις λιγότερο και να ψάχνεις περισσότερο. Για να μπορέσεις να διαμορφώσεις στο τέλος και αφού ενδιατρίψεις στους τρόπους των άλλων - την δική σου προσωπική ταυτότητα . Ο λόγος του ποιητή είναι ρευστός , συχνά πληθωρικός , θυμίζει παλίρροια λέξεων και εικόνων κάτω από τις οποίες όμως αχνοφέγγει το συναίσθημα . Κι αυτό είναι το πιο χαρακτηριστικό αλλά και το πιο δυνατό στοιχείο της γραφής του , το συναίσθημα . Οι στίχοι του μοιάζουν με εκρήξεις της ψυχής. Έχουν το δικό τους μυστικό φως αλλά και τον αχό μιας μακρινής θάλασσας που πηγαινοέρχεται μέσα στα ποιήματα.
Άκουσα τη θάλασσα να σπάει
Στην πέτρα της ψυχής
Απόμακρος ήχος.
Τούτο το πλοίο έχει κρυμμένους τους νεκρούς του ναυτικούς
Στις κουκέτες
Στρωμένα σεντόνια καινούργια
Αφημένα δίχως αναμνήσεις στο χρόνο.


Διάχυτη η μελαγχολία στους στίχους του Γιάννη , μαζί με μια αχλύ που τυλίγει πρόσωπα και πράγματα , ίσως την αχλύ της μνήμης και του ονείρου που πλανάται απ΄ την αρχή ως το τέλος του βιβλίου .Θάλεγα ότι η ποίηση του είναι περισσότερο ατμοσφαιρική , απ΄ ό,τι εγκεφαλική .Ωστόσο η ατμοσφαιρική ποίηση όπως και η ατμοσφαιρική πεζογραφία είναι από τις πιο δύσκολες μορφές γραφής και προΰποθέτουν μεγάλη εξάσκηση και θητεία . Ατμοσφαιρική ποίηση έγραφε ο Αλέξης Ασλάνογλου του οποίου η γραφή δύσκολα αποκωδικοποιείται . Οι λέξεις πρέπει να μετατραπούν σε υπαινιγμούς , οι εικόνες σε αισθήσεις που να συνθέτουν όλες μαζί μια μαγική περιρρέουσα ατμόσφαιρα . Βέβαια η ποίηση είναι παιχνίδι των λέξεων που άλλοτε το κερδίζεις κι άλλοτε το χάνεις. Ειδικά η ατμοσφαιρική ποίηση είναι αλχημεία της στιγμής .Δεν σου παρέχει πάντα την δυνατότητα να την δουλέψεις εκ των υστέρων, όπως συμβαίνει με την πεζογραφία γιατί γεννιέται στιγμιαία και πρέπει να βρίσκεσαι σε ετοιμότητα εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή για να την παγιδεύσεις . Εμείς που γράφουμε χρόνια γνωρίζουμε ότι οι καλές στιγμές μας στην ποίηση δεν είναι πολλές. Γι΄ αυτό και η ποίηση είναι μια συνεχής αγωνία και προσπάθεια για βελτίωση, για απογείωση από τον πεζό καθημερινό λόγο .
Γέρασαν ακατοίκητα τα σπίτια μου
Τα παράθυρα χάθηκαν
Κοιτάζοντας τον βαθύ ουρανό.
Οι λέξεις του Γιάννη Τσιουράκη πράγματι κοιτάζουν τον ουρανό κι έχω την αίσθηση ότι θέλουν να πετάξουν.
Επίσης είναι γεμάτες ερωτισμό . Νομίζω ότι ο κεντρικός άξονας αυτού του βιβλίου είναι ο έρωτας , οι διαπροσωπικές σχέσεις και η αίσθηση του θανάτου που έρπει πίσω από τις ανθρώπινες πράξεις και αξίες . Όλα χάνονται όλα βρίσκονται σε μια διαρκή ροή και απαξίωση . Πρόσωπα και πράγματα γίνονται ένα ρευστό υλικό απ΄ το οποίο αντλεί τις εικόνες και τις λέξεις η ποίηση. Ευδιάκριτη γίνεται επίσης και μια φιλοσοφική διάθεση του ποιητή απέναντι στα καθημερινά πράγματα Οι πυξίδες των πλοίων που συχνά σε οδηγούν σε ναυάγια δίχως στίγμα .Οι αποστάσεις που αφήνουν μεταξύ τους οι άνθρωποι και τις διανύουν οι άγγελοι , η αίσθηση του ταξιδιού που αφήνει πάνω σου ο άνεμος, οι φλεγόμενοι κάβοι των λιμανιών που σ΄ εμποδίζουν να δέσεις κάπου ……….σκέψεις του ποιητή που ξαναβαφτίζουν τις σημασίες της συμβατικών πραγμάτων και τις δίνουν μια διαφορετική διάσταση και οπτική.
Νομίζω πως ο Γιάννης Τσιουράκης μ΄ αυτή τη συλλογή του θέτει μια σοβαρή υποθήκη για το ποιητικό μέλλον του. Ξεκινάει μια πορεία που δεν θα είναι πάντα εύκολη . Κι όποιος επιλέγει τη λογοτεχνία και ειδικά την ποίηση ως ασχολία βάζει τον εαυτό του σε μεγάλες περιπέτειες . Γιατί το γράψιμο είναι τρόπος ζωής και όχι χόμπυ. Ακόμα κι αν δεν βιοπορίζεσαι απ΄ το γράψιμο πολλές φορές οι απαιτήσεις της λογοτεχνικής δημιουργίας σε αναγκάζουν να ζεις και να σκέφτεσαι με δύο τρόπους και να μπαινοβγαίνεις σε δύο αντιφατικούς μεταξύ τους κόσμους , τον πραγματικό και τον φανταστικό. Είδα ζωές λογοτεχνών και κυρίως ποιητών να διαλύονται απ΄ αυτό το διπλό αυτό παιχνίδι της σκέψης. Έχω και προσωπική πείρα του πράγματος.Δεν ξέρω αν η ποίηση είναι η καλύτερη επιλογή που μπορεί να κάνει κανείς στη ζωή του .Ομολογώ όμως ότι είναι η πιο συναρπαστική .
O Γιάννης λοιπόν, ως στρατιώτης που είναι εξ επαγγέλματος , πρέπει να ξέρει ότι η ποίηση είναι μια συνεχής θητεία αλλά κι ένας αθόρυβος καθημερινός πόλεμος. Μια πολεμική επιχείρηση που διεξάγεται στο χαρτί .Κι αυτοί οι πόλεμοι είναι πολύ πιο δύσκολοι απ΄ τους άλλους τους συμβατικούς .Γιατί ο αντίπαλός σου είναι ο χρόνος και σε τελική ανάλυση ο θάνατος.
Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω ότι χαίρομαι που η ποίηση βρίσκεται σε καλά χέρια στην πόλη μας. Είχα πάντα την εντύπωση ότι οι νεώτερες γενιές εγκατέλειπαν σιγά σιγά την μούσα της ποίησης . Μέσα απ ΄το διαδίκτυο όμως που εγκαινιάζει μια καινούργια εποχή για την λογοτεχνία γνώρισα δυνατούς ποιητές μιας καινούργιας γενιάς που ίσως είναι πολύ πιο αξιόλογη απ΄ τη δική μας γιατί δεν τρέφει αυταπάτες . Είναι πολύ πιο προσγειωμένη και ειλικρινής απέναντι στη ζωή . Επίσης με χαρά διαπιστώνω ότι όλα αυτά τα παιδιά διαβάζουν κι ενημερώνονται γύρω από τη λογοτεχνία , έχουν ενθουσιασμό γι΄ αυτό που κάνουν και δεν προσδιορίζονται από μικροπολιτικές λογικές και ανούσιες ιδιοτέλειες. Η Θεσσαλονίκη συνεχίζει λοιπόν να γεννά καινούργιες φωνές που ακολουθούν τις γραμμές της μακραίωνης πνευματικής παράδοσης της πόλης και τιμούν την ιστορία της.

5 comments:

Ήχος Πλάγιος. Μόνος... said...

Φίλη καρδιάς σε ονόμασα κάποτε κι αναρωτιέμαι αν φθάνει αυτό…

Η χθεσινή μου συγκίνηση μεγάλη, το γνωρίζεις άλλωστε.
Αγαπημένη από χρόνια ποιήτρια, τώρα πια κι ως άνθρωπος.

Αναρωτιέμαι κάποτε, πόσα τα άγρυπνα βράδια, μέχρι πότε τα άγρυπνα βράδια;
Κι επιστρέφω πάντα σε μια απάντηση.
Πολλά και για πάντα τα άγρυπνα βράδια.

Κάποτε με κράτησε η ποίηση ζωντανό.
Δεν είχα απ’ αλλού να κρατηθώ.
Με κράτησε εκείνη, την πήρα κι εγώ από το χέρι, βγήκαμε μαζί μακριά από εκείνα τα δύσκολα.
Είναι μια διαδικασία που ακόμη κι εκείνοι που γράφουν δεν μπορούν αρκετές φορές να κατανοήσουν.
Έβγαζα πάντοτε εκείνο που βάραινε την ψυχή.
Εκείνο χρειαζόμουν.

Κατερίνα μου, σ’ ευχαριστώ πολύ από καρδιάς για όσα είπες κι ακόμα περισσότερο για όσα κάνεις.
Αγάπη λέγεται νομίζω…

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΙΖΩΝΗ said...

Ήχε μου δεν έκανα τίποτα ιδιαίτερο .Το άξιζες. Γι΄ αυτό κι ασχολήθηκα με την ποίησή σου.Και κατά βάθος είμαι αθεράπευτρα ποιήτρια ακόμα και όταν πεζογραφώ.Και νιώθω αλληλεγγύη για τους ποιητές γιατί ξέρω πόσο πολύ σπαράζουν μέσα τους. Κι εγώ σπαράζω σ΄όλη μου τη ζωή . Γι΄ αυτό και γράφω.Κι απ΄ αυτό κρατιέμαι.

ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ said...

καλημέρα !!!

μπράβο στον Ήχος Πλάγιος Μόνος...

να σαι καλά να φτιάχνεις ποίηση αληθινή από την ψυχή σου !!

που θα βρω το βιβλίο σου;;;

ΚΑΤΕΡΙΝΑ καλημέρα ..ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ και σε σένα !!!την αγάπη μου απο Κρήτη

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΙΖΩΝΗ said...

Γειά σου Περίπλου, όταν βγάλω το καινούργιο μου βιβλίο θα κανονίσω να έρθω στην Κρήτη για παρουσίαση. Φιλάκια.!Το βιβλίο του Τσιουράκη θα το ζητήσεις στις εκδόσεις Μπαρτζουλιάνος.Νομίζω πως μπορούν να σου το παραγγείλουν τα βιβλιοπωλεία.

βασίλης said...

Moναδικά εύστοχο το αφιέρωμά σου Κατερίνα.. Και ο Ιωάννης πραγματικά το αξίζει 100%. Καλή επιτυχία του εύχομαι κι εγώ και καλές εμπνεύσεις