Wednesday, July 1, 2009

Aπό την εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Είναι εγκληματίες ή επαναστάτες οι πειρατές;

Λαμπρινή Σταμάτη

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Παρασκευή 24 Απριλίου 2009
Τελευταία ενημέρωση: 24/04/2009 13:38
Web-Only

Σομαλοί πειρατές και όμηροι ακινητοποιήθηκαν από δυνάμεις του ΝΑΤΟ που έχουν σπεύσει στην περιοχή.

Ιστορικά αλλά και πρόσφατα γεγονότα ανατρέπουν την εικόνα που έχουμε για τους Σομαλούς πειρατές. Η πειρατεία στην περιοχή ξεκίνησε ως πράξη εθνικής αντίστασης, από ομάδες που επαναστάτησαν όταν ευρωπαϊκά πλοία πετούσαν πυρηνικά απόβλητα ή έκλεβαν τα θαλάσσια αποθέματα.

«Μας είπαν ψέματα για τους πειρατές» υποστηρίζει ο Johann Hari, συντάκτης της εφημερίδας «The Independent».Οι πειρατές δεν ήταν ποτέ αυτοί που νομίζαμε, υποστηρίζει.

Στα «χρυσά χρόνια» της πειρατείας, από το 1650 έως το 1730, η εικόνα των σκληροτράχηλων, άκαρδων και αδίστακτων γενειοφόρων πειρατών, ήταν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της βρετανικής κυβερνητικής προπαγάνδας. Εξάλλου, πολλοί απλοί, καθημερινοί άνθρωποι δεν είχαν πειστεί. Καταγράφονται περιστατικά όπου πειρατές σώθηκαν τελευταία στιγμή από την κρεμάλα, χάρη στο πλήθος που τους υποστήριζε.

Τα ιστορικά γεγονότα, όπως περιγράφονται στο βιβλίο του ιστορικού Marcus Redikerμε τίτλο "Villains of All Nations", εξηγούν το γιατί οι πειρατές γίνονταν πειρατές εκείνη την εποχή. Σκεφτείτε το: ένας φτωχός και πεινασμένος νεαρός ξεκινά από τις αποβάθρες του Ανατολικού Λονδίνου για να γίνει ναυτικός και καταλήγει να πλέει πάνω σε μια ξύλινη κόλαση. Εργάζεται αμέτρητες ώρες πάνω σε ένα σαπιοκάραβο, έρμαιο στις απαιτήσεις του καπετάνιου και αν τολμήσει να διαμαρτυρηθεί, κινδυνεύει να πεταχτεί έξω από το πλήρωμα, στο πρώτο λιμάνι. Μετά από μήνες ή χρόνια στην εξαθλίωση αυτή, συχνά τον κλέβουν στους μισθούς του.

Οι πειρατές θεωρούνται οι πρώτοι αληθινοί επαναστάτες σε αυτόν τον κόσμο. Ξεσηκώθηκαν και δημιούργησαν έναν εναλλακτικό τρόπο να εργάζονται στη θάλασσα. Όταν είχαν ένα καράβι, ψήφιζαν για να εκλέξουν τον καπετάνιο τους, έπαιρναν τις αποφάσεις τους συλλογικά, χωρίς βασανιστήρια. Όπως σημειώνει ο Rediker, «μοιράζονταν τα λάφυρά τους με το πιο ισότιμο σχέδιο κατανομής αποθεμάτων που έχει καταγραφεί οπουδήποτε, κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα».

Προσέφεραν επίσης καταφύγιο σε σκλάβους από την Αφρική που είχαν δραπετεύσει. Ζούσαν μαζί τους και τους αντιμετώπιζαν ως ίσους. Με τις μεθόδους τους, έδειχναν ξεκάθαρα ότι ένα πλοίο μπορεί να διοικείται χωρίς τις βίαιες και καταπιεστικές μεθόδους που ακολουθούσε το πολεμικό ή το εμπορικό ναυτικό.

Από την εποχή εκείνη, μέχρι τη σύγχρονη, τα τελευταία λόγια ενός πειρατή του 19ουαιώνα, λίγο πριν απαγχονιστεί στο Τσάρλεστον της Νότιας Καλιφόρνια, εξηγούν τις αιτίες πίσω από την πειρατεία: «Αντιστάθηκα στην καταστροφή. Αναγκάστηκα να γίνω πειρατής, για να επιβιώσω».

Το 1991, η κυβέρνηση της Σομαλίας κατέρρευσε. Περίπου εννέα εκατομμύρια άνθρωποι ζουν από τότε στα όρια της εξαθλίωσης. Ο δυτικός κόσμος είδε σε αυτή τη συγκυρία και σε αυτή τη γωνιά της γης, μια μεγάλη ευκαιρία να κλέψουν όσα αποθέματα τροφής είχαν απομείνει και να πετάξουν τα ραδιενεργά απόβλητά τους, στις θάλασσες της.

Πυρηνικά απόβλητα, ναι. Από την ώρα που η Σομαλία έμεινε ακυβέρνητη, μυστηριώδη ευρωπαϊκά πλοία άρχισαν να καταπλέουν στην περιοχή, πετώντας τεράστια βαρέλια στη θάλασσα. Ο πληθυσμός στις παράκτιες περιοχές άρχισε να αρρωσταίνει. Αρχικά εμφάνιζαν εξανθήματα και ναυτίες, ενώ άρχισαν να γεννιούνται παιδιά με δυσμορφίες.

Στη συνέχεια, μετά το τσουνάμι του 2005, το περιεχόμενο των βαρελιών άρχισε να σκορπίζει στις ακτές. Ο πληθυσμός άρχισε να αρρωσταίνει από ασθένειες που σχετίζονται με την ακτινοβολία και περισσότεροι από 300 άνθρωποι πέθαναν.

Η βρετανική εφημερίδα Independent επικαλείται τον απεσταλμένο του ΟΗΕ στη Σομαλία Ahmedou Ould-Abdallah, ο οποίος επιβεβαιώνει ότι κάποιοι πετούν πυρηνικά απόβλητα στη Σομαλία: μόλυβδος, βαρέα μέταλλα, κάδμιο, υδράργυρος… Πολλά από τα απόβλητα προέρχονται από εργοστάσια και νοσοκομεία της Ευρώπης, τα οποία φαίνεται πως αναθέτουν σε μέλη της ιταλικής μαφίας τη «φθηνή» εξαφάνιση των επικίνδυνων αποβλήτων τους. Καμία ευρωπαϊκή κυβέρνηση όμως δεν πήρε την ευθύνη. Δεν υπήρξε καθαρισμός, δεν υπήρξαν αποζημιώσεις, δεν υπάρχει πρόληψη.

Την ίδια στιγμή, ένας άλλος ευρωπαϊκός στόλος, αυτή τη φορά αλιευτικός εξόρμησε στη Σομαλία με στόχο τα μεγάλα αλιευτικά της αποθέματα. Παράνομες μηχανότρατες, αφού εξάντλησαν τα αλιευτικά αποθέματα στις ευρωπαϊκές θάλασσες κατέπλευσαν στη Σομαλία, όπου κλέβουν κάθε χρόνο τόνους, γαρίδες και αστακούς αξίας άνω των 300 εκατομμυρίων δολαρίων. Οι ντόπιοι ψαράδες πεινάνε. Ο Mohammed Hussein, ένας ψαράς στην πόλη Μάρκα που απέχει 100 χιλιόμετρα από το Μογκαντίσου, δήλωσε στο πρακτορείο Reuters: «Αν δεν γίνει τίποτα, σύντομα δεν θα μείνει ούτε λέπι στις θάλασσές μας».

Αυτά είναι τα πρόσφατα γεγονότα και οι συνθήκες που γέννησαν τους πειρατές. Οι Σομαλοί ψαράδες πήραν ταχύπλοα με τα οποία αρχικά κυνηγούσαν τις παράνομες μηχανότρατες και όσους πέταγαν απόβλητα –κι όταν δεν κατάφερναν να τους αποτρέψουν, επέστρεφαν έχοντας εισπράξει χρήματα ως «φόρο».

Πρόσφατη δημοσκόπηση της ανεξάρτητης ειδησεογραφικής ιστοσελίδας της Σομαλίας WardheerNews καταδεικνύει ότι το 70% των ντόπιων υποστηρίζει την πειρατεία «ως μορφή εθνικής αντίστασης». Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ανάμεσα στους πειρατές δεν υπάρχουν πλέον και εγκληματίες, η πειρατεία στη Σομαλία φαίνεται πως ξεκίνησε πράγματι ως πράξη αντίστασης.

4 comments:

Vicky Papaprodromou said...

Δεν ξέρω γιατί, αλλά ένιωσα την ανάγκη να δημοσιεύσω ένα παλιό σου ποίημα και μετά να σου αφιερώσω ένα «συγγενικό» του τραγούδι. Δικό σου, λοιπόν! (http://greek-translation-wings.blogspot.com/2009/07/blog-post_7394.html)

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΙΖΩΝΗ said...

Δεν έρχεσαι μια βόλτα ως το Οίτυλο.

Vicky Papaprodromou said...

Να σου την αλήθεια, μπαίνω στον πειρασμό, αλλά θα εξαρτηθεί από το πόση δουλειά θα έχω, Κατερινούλα.

Το καλοκαίρι είναι εποχή μεγάλης φούριας γι' αυτό συνήθως πάω διακοπές το φθινόπωρο.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΙΖΩΝΗ said...

ok,όπως νομίζεις.Εγώ πάντως θα στο ξαναθυμίσω.Σ΄ευχαριστώ και για τις αναρτήσεις που διαφημίζουν τα βιβλία μου.