Tuesday, May 28, 2019

Κατερίνα Καριζώνη: «Το λυκόφως του Αιγαίου»

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Κατερίνα Καριζώνη, η οποία έχει γράψει τριάντα βιβλία (μυθιστορήματα, διηγήματα, ποίηση, παραμύθια και ιστορικές μελέτες), ασχολείται με το θέμα της πειρατείας. Στο Μεγάλο Αλγέρι, ένα μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στη Μάνη μιας άλλης εποχής, μερικοί από τους ήρωές της είναι πειρατές. Εδώ, στο Λυκόφως του Αιγαίου, χώρος δράσης είναι το Αιγαίο πέλαγος του 17ου αιώνα, του αιώνα της πειρατείας, όπως μας λέει, όπου διεξάγεται ο ακήρυχτος πόλεμος ανάμεσα στα καράβια των τολμηρών πειρατών και σ’ εκείνα των θυμάτων τους.
Εκδόσεις Καστανιώτη
Στο πρώτο κεφάλαιο του μυθιστορήματος, που τιτλοφορείται «Ρεσάλτο», εμφανίζεται ο πειρατής καπετάν Τζώρτζης, κατά κόσμον Ιωάννης Κάψης, ο οποίος κάνει επίθεση από το πλοίο του σ’ ένα εγγλέζικο καράβι, το Κουίν Ελίζαμπεθ. Οι πειρατές το πλευρίζουν, πηδούν πάνοπλοι στο κατάστρωμά του με άγριες κραυγές, ακολουθεί συμπλοκή, βγαίνουν μαχαίρια και μουσκέτα, το καράβι βυθίζεται, το πλήρωμά του αιχμαλωτίζεται και το εμπόρευμά του αρπάζεται από τους πειρατές για να πουληθεί αλλού. Οι φήμες για τον Κάψη είχαν φτάσει στα πέρατα της Μεσογείου. Στις φλέβες του, έλεγαν, δεν έρρεε αίμα αλλά θαλασσινό νερό. Ήταν τολμηρός, δυνατός και γινόταν αιμοδιψής και απάνθρωπος: όσοι αιχμάλωτοι σήκωναν κεφάλι τούς το έκοβε, ενώ όσοι παραδίνονταν οικειοθελώς είχαν ήπια μεταχείριση.
Το πλήρωμα και τα εμπορεύματα του πλοίου στο οποίο είχαν επιτεθεί οι πειρατές μεταφέρονταν στα παζάρια της Μήλου κα της Νάξου, όπου συναντιόνταν δουλέμποροι, κλεπταποδόχοι και πραματευτές. Τους σκοτωμένους και τους τραυματίες τούς άφηναν στο έλεος της θάλασσας, για να τους φάνε τα ψάρια. Ήταν η εποχή που οι πειρατές αλώνιζαν ανεξέλεγκτοι το πέλαγος, από την Ιταλία και την Αδριατική έως τις ακτές της Αφρικής. Οι Βενετσιάνου είχαν χάσει τα παλιά τους οχυρά, ενώ οι Οθωμανοί είχαν χαλαρή εποπτεία στο Αιγαίο – βασικά τους απασχολούσε η τάξη στα νησιά και η αποφυγή εξεγέρσεων σε αυτά, καθώς και η είσπραξη των φόρων.
Ειδικά ο Ιωάννης Κάψης, ο κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος, δεν είναι μόνο ένας άγριος πειρατής αλλά κι ένας ερωτιάρης άντρας. Μολονότι έλεγαν πως οι πειρατές δεν κάνει να παντρεύονται, επειδή συνήθως σκοτώνονταν στις μάχες, αφήνοντας πίσω τους χήρες και ορφανά, ή γίνονταν υποτακτικοί στις γυναίκες τους, που τους ανάγκαζαν να παρατήσουν τη θάλασσα, αυτός παραβαίνει τον κανόνα. Ερωτεύεται τη Θάλεια, την κόρη του Αρμένη, του κυβερνήτη της Μήλου, την παντρεύεται και κάνει μαζί της δύο παιδιά. Και βεβαίως αφήνει τις πειρατείες και αφιερώνεται στην οικογένειά του. Ωστόσο, ο θάνατος του αδελφού του, που σκοτώθηκε από τους Τούρκους, τον κάνει να θέλει να πάρει εκδίκηση, έτσι μαζεύει καινούργιο τσούρμο και μαζί με τον άλλον αδελφό του ξαναβγαίνει στο Αιγαίο και χτυπάει τον τουρκικό στόλο έξω από τη Σύρο και τη Σαντορίνη.
Σε κάθε περίπτωση, Το λυκόφως του Αιγαίου, γραμμένο με κέφι και την επιθυμία της Κατερίνας Καριζώνη να γίνουν γνωστά ποικίλα ιστορικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στις θάλασσες της γειτονιάς μας, είναι ένα ταξίδι στον χρόνο.
Η Κατερίνα Καριζώνη, έχοντας διαβάσει όλα σχεδόν τα βιβλία που αναφέρονται στην πειρατεία και τους πειρατές, δημιουργεί μια θαλασσινή περιπέτεια με πολλούς ήρωες, ένα μυθιστόρημα απ’ όπου δεν απουσιάζουν οι γυναίκες, αφού οι πειρατές δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς αυτές. Βεβαίως, οι πειρατές δεν ήταν όλοι Έλληνες, ανάμεσά τους βρίσκονταν Γάλλοι και κυρίως Μαλτέζοι, κι αυτοί επίσης σκληροί και τολμηροί.
Στο τέλος του βιβλίου, στο κεφάλαιο «Σημειώσεις-Διευκρινίσεις», η συγγραφέας γράφει πως το μυθιστόρημα στηρίζεται σε πραγματικά πρόσωπα και περιστατικά και μας δίνει ένα σωρό πληροφορίες για τους ήρωές της. Για παράδειγμα, ο Ιωάννης Κάψης απελευθέρωσε από τους Οθωμανούς τη Μήλο το 1687, την κατέλαβε και έγινε βασιλιάς της για τρία χρόνια. Ωστόσο, οι Τούρκοι, που δεν έβλεπαν με καλό μάτι τον βίο και την πολιτεία του, του έστησαν παγίδα, τον συνέλαβαν και τον κρέμασαν σ’ ένα δέντρο έξω από μια φυλακή της Κωνσταντινούπολης.
krznΣε κάθε περίπτωση, Το λυκόφως του Αιγαίου, γραμμένο με κέφι και την επιθυμία της Κατερίνας Καριζώνη να γίνουν γνωστά ποικίλα ιστορικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στις θάλασσες της γειτονιάς μας, είναι ένα ταξίδι στον χρόνο. Είναι ακόμα μια περιπλάνηση στα αιγαιοπελαγίτικα νησιά, που σήμερα αποτελούν τουριστικούς προορισμούς και κρύβουν θρύλους, μυστικά, έρωτες, αίμα και θάνατο.

Το λυκόφως του Αιγαίου
Κατερίνα Καριζώνη
Εκδόσεις Καστανιώτη
288 σελ.
ISBN 978-960-03-6556-6
Τιμή €15,00
001 patakis eshop
Ο Φίλιππος Φιλίππου εί

No comments: